Máy tính chậm sau một thời gian sử dụng là điều mà rất nhiều người gặp phải. Nhưng không phải lúc nào bạn cũng cần mang máy đi sửa hay nâng cấp linh kiện mới. Có những mẹo tăng tốc máy tính chậm mà không tốn tiền bạn hoàn toàn có thể tự thực hiện tại nhà – đơn giản, dễ làm, không cần kiến thức kỹ thuật cao. Dưới đây là những hướng dẫn chi tiết từ chuyên gia Vi Tính Anh Khôi giúp bạn cải thiện hiệu suất máy tính nhanh chóng.
1. Khởi động lại máy thường xuyên
Nhiều người có thói quen để máy tính chạy liên tục nhiều ngày mà không tắt hoàn toàn. Việc này khiến RAM bị chiếm dụng lâu dài, nhiều tiến trình không cần thiết vẫn hoạt động ngầm, dẫn đến máy bị chậm. Hãy tạo thói quen tắt máy hoàn toàn mỗi ngày sau khi sử dụng, hoặc ít nhất khởi động lại máy vài lần mỗi tuần để “làm mới” hệ thống.
2. Tắt chương trình khởi động cùng Windows
Khi bạn bật máy lên, nhiều chương trình sẽ tự động chạy nền khiến máy khởi động lâu và hoạt động ì ạch. Để kiểm tra và tắt bớt những chương trình không cần thiết:
Bấm Ctrl + Shift + Esc để mở Task Manager
Chọn tab Startup (Khởi động)
Xem những ứng dụng có mức ảnh hưởng “High” (cao) và không cần thiết, nhấn chuột phải chọn Disable
Việc này giúp máy khởi động nhanh hơn đáng kể và tiết kiệm tài nguyên hệ thống.
3. Dọn dẹp rác hệ thống thường xuyên
Theo thời gian, máy tính của bạn sẽ tích tụ rất nhiều file tạm, file rác không cần thiết làm đầy ổ cứng. Hãy sử dụng công cụ có sẵn trong Windows để dọn dẹp:
Gõ Disk Cleanup vào thanh tìm kiếm
Chọn ổ đĩa cần dọn, thường là C:
Tích vào các mục như Temporary files, Recycle Bin, Thumbnails rồi nhấn OK
Ngoài ra, bạn có thể dùng Storage Sense trong Windows 10/11 để dọn dẹp tự động định kỳ.
4. Gỡ cài đặt các phần mềm không sử dụng
Máy tính cài càng nhiều phần mềm thì càng nặng, dù bạn không mở chúng. Hãy kiểm tra và gỡ những phần mềm không còn dùng đến:
Vào Control Panel > Programs > Programs and Features
Duyệt danh sách và chọn Uninstall những phần mềm bạn không cần
Lưu ý: Nếu bạn không chắc phần mềm đó là gì, hãy tra cứu trước khi xóa để tránh gỡ nhầm phần mềm quan trọng.
5. Tắt hiệu ứng hình ảnh không cần thiết
Windows có nhiều hiệu ứng thị giác giúp đẹp mắt, nhưng cũng khiến máy chậm hơn, đặc biệt là với máy cấu hình yếu. Hãy tắt bớt:
Nhấn chuột phải vào This PC > Properties > Advanced system settings
Trong mục Performance, chọn Settings
Tích vào mục Adjust for best performance hoặc tùy chọn tắt bớt những hiệu ứng không cần
Máy sẽ chạy mượt hơn đáng kể dù giao diện có thể đơn giản hơn chút.
6. Quét virus và phần mềm độc hại
Virus hoặc phần mềm độc hại có thể âm thầm chạy ngầm làm máy bị đơ, giật lag. Hãy đảm bảo bạn có cài phần mềm diệt virus uy tín (miễn phí như Windows Defender, Avast, hay Bitdefender Free) và quét toàn bộ hệ thống định kỳ.
Đặc biệt: tránh cài các phần mềm crack hoặc không rõ nguồn gốc – đây là con đường nhanh nhất để virus xâm nhập máy tính.
7. Tăng dung lượng bộ nhớ ảo (Virtual Memory)
Nếu máy bạn có RAM thấp, có thể tăng hiệu suất bằng cách mở rộng bộ nhớ ảo:
Vào System Properties > Advanced > Performance > Settings > Advanced > Virtual memory
Chọn ổ đĩa phù hợp, nhấn Custom size
Nhập giá trị khuyến nghị (gấp 1.5 hoặc 2 lần dung lượng RAM thực tế)
Việc này giúp giảm tình trạng thiếu RAM khi chạy nhiều phần mềm cùng lúc.
8. Cập nhật Windows và Driver
Đừng bỏ qua các bản cập nhật hệ thống – chúng không chỉ vá lỗi bảo mật mà còn cải thiện hiệu năng máy tính:
Vào Settings > Windows Update để kiểm tra và cập nhật
Cập nhật các driver thiết bị (đặc biệt là driver card đồ họa, âm thanh, mạng) từ website chính hãng
9. Sử dụng trình duyệt nhẹ hơn
Nếu bạn chỉ lướt web đơn giản, hãy thử dùng Microsoft Edge, Brave, hoặc Opera, vốn nhẹ và tối ưu tài nguyên tốt hơn so với Chrome khi mở nhiều tab.
Ngoài ra, hãy xóa cache, cookies và tắt bớt tiện ích mở rộng không cần thiết trong trình duyệt để tăng tốc duyệt web.
Kết luận
Máy tính chậm không phải lúc nào cũng cần tốn tiền để khắc phục. Những mẹo tăng tốc máy tính chậm mà không tốn tiền trên đây sẽ giúp bạn cải thiện hiệu suất rõ rệt chỉ sau vài bước đơn giản. Nếu sau khi áp dụng mà máy vẫn ì ạch, có thể đã đến lúc bạn cần nâng cấp phần cứng hoặc mang đến Vi Tính Anh Khôi để được kiểm tra kỹ hơn. Chúc bạn thành công!